The bright side of travelling

'Welcome to you Mieke and Lieke'
is de tekst waarmee we worden onthaald en opgehaald door Ousmane en Joe op het vliegveld van Ouagadougou. Onze namen Mieke en Lieke zijn altijd een leuke manier van kennismaken en zorgen bij mensen voor verbazing en een lach, alsof we een flauwe grap vertellen. Ouagadougou is de hoofdstad van Burkina Faso en alleen de geweldige naam is toch al een bezoekje aan deze stad waard? Vanuit het vliegtuig zie ik niet veel meer dan twee geasfalteerde wegen in de stad. En inderdaad, de rest is zand, stof, zand en stof. In Senegal heb ik weken lang nauwelijks een druppel alcohol gedronken. In Burkina Faso zitten we na het verlaten van het vliegveld binnen vijf minuten op het terras aan een biertje. De toon voor de komende dagen is gezet. Zoals ik ondertussen van mezelf gewend ben, moet ik wennen aan het idee dat ik het inmiddels vertrouwde Senegal achter me heb gelaten. Maar tegelijkertijd ben ik er klaar voor om Burkina Faso te ontdekken. En via een vriend vanuit Amsterdam hebben wij direct al onze eerste Burkinabe bodyguards.

Samen met Ousmane en Joe ontdekken we de stad. En belanden we op onze tweede dag in het land al op een bruiloft. Waarvan we bij aankomst eigenlijk nog steeds niet weten wie er gaan trouwen. In Nederland ben ik nog nooit naar een bruiloft geweest van de zus van een vriend van een vriend van een vriend. Maar we zijn erg welkom. Het lijkt wel een groot buurtfeest waarbij de hele buurt zich heeft uitgedost en in de meest prachtige kledij en kleuren aanwezig is. Er is flink uitgepakt met een overvloed aan eten en de drank vloeit rijkelijk. De dames op leeftijd zitten lekker aan de halve liters bier en gebraden kippenpoten. Mieke en ik nemen er een voorbeeld aan en drinken whisky met de mannen. Ondertussen scharrelt er een kip onder de tafel, loopt er een geit door de straat en ligt er een varken op de bbq. De muziek is pijnlijk luid aan m'n oren en we dansen met de kinderen, met oma, met de ceremoniemeester en met de vrijgezelle mannen die op een aankomend huwelijk hopen.

Op zondag gaan we mee naar de kerk, wat een kleurig samenzijn is. Zowel mannen als vrouwen zijn keurig gekleed in mooie Afrikaanse stoffen. Er wordt gedanst en gezongen. En gebeden, een lang uitgebreid gebed in het Frans. Ik zal opbiechten dat dit, samen met de warmte in de kerk en de korte nachten slapen, maakt dat ik bijna weg doezel. Na de kerk gaan we wederom naar een bar. Een gezellig local straat barretje waar we varken eten van de straatslager en whisky drinken.

Voordat we Ouagadougou verlaten bezoeken we de Ghanese ambassade, waar duidelijk staat aangegeven dat niet-Burkinabe geen Ghanees visum kunnen aanvragen. Wonder boven wonder (of niet, het is ten slotte Afrika) kunnen we een visumaanvraag indienen. We laten ons paspoort achter en einde van de week zullen we meer horen. Dit betekent dat we verder reizen met een kopie van ons paspoort en nu blijkt dat er in Burkina Faso regelmatig politiestops en militaire checkpoints zijn, waar ze je vragen je paspoort te laten zien. Dit geeft de reis een spannende twist, omdat we bij elke controle de bus uit worden gecommandeerd en bij de grote baas op het matje moeten komen. Waar we soms streng toegesproken worden en nog net een boete kunnen vermijden, komen we over het algemeen goed weg met een gezellig praatje of een uitwisseling van telefoonnummers.

Bobo Dialassou is een fijne plek, waar we slapen in het prachtige Vila Rose, gerund door de Nederlandse Franca. Aangezien we hier een beetje boven onze stand slapen, krijgen we een bed aangeboden in haar huis en mogen we gebruik maken van haar keuken. Hoewel de stad wederom stoffig en heet is, de temperatuur loopt op tot ruim in de 30, vermaken we ons prima. We supporten Burkina Faso tijdens de Africa Cup en druipen teleurgesteld af als ze niet door zijn naar de finale. Dagelijks bezoeken we de grote markt, waar we onze eigen foodmarket van maken. We proberen alle verschillende bekende en onbekende en smakelijke en onsmakelijke snacks die er zijn. We lopen met tassen vol groente en fruit, om 's avonds van te koken. Wandelend door de stad word ik aangetrokken door de Afrikaanse muziek ergens op de achtergrond en volg mijn gehoor naar de doundoun en djembé geluiden. Zo ploffen we neer bij een dans- en muziekrepetitie ter voorbereiding van een festival. Zoals altijd kan ik uren naar deze muziek luisteren en verwonder ik mij over de soepele dansmoves van de dansers. Samen met Kenzo, een van de dansers, spreken we 's avonds af om naar een muziekbarretje te gaan. Ik heb nog nooit een 'date' gehad bij een moskee, de plek waar we die avond afspreken met Kenzo en zijn vriend, de doundoun speler. En zo zitten we achterop de scooter en rijden we kris kras door Bobo heen. Eerst langs Kenzo zijn kapsalon, waar hij nog even iemands kapsel af moet maken en de elektriciteit uitvalt terwijl hij net een halve baard heeft geschoren. En daarna door naar een gezellig straatbarretje met live muziek. Op de weg terug naar huis krijgt de scooter een lekke band. En zo zitten we midden in de nacht anderhalf uur bij de garage te wachten op een nieuwe band. Ik denk dat we de stagiair van de garage getroffen hebben, de arme negenjarige jongen doet serieus zijn best de band te vervangen. Maar op z'n Afrikaanse probeert hij dit vijf keer door een oude band te repareren en te gebruiken als nieuwe band. Vijf oude banden en één nieuwe band verder kunnen we de 24/7 garage om twee uur 's nachts verlaten.

Na Bobo reizen we verder naar Banfora in het westen. We verblijven in een dorpje waar niet veel meer is dan huizen van klei, enthousiast zwaaiende kinderen als we langs komen, geiten en kippen op het erf, kakkerlakken in onze hut en een meertje met nijlpaarden. Vanaf hier reizen we op de scooter samen met onze twee gidsen naar een waterval en de domes. De domes zijn een verzameling kalkstenen formaties die in miljoenen jaren tijd door water en erosie werden gebeeldhouwd tot deze vormen. Bovenop de top smelten we weg en genieten we van het uitzicht. Omdat het stoffig en warm is en ik mij sinds mijn aankomst in Burkina Faso van binnen en buiten één grote stofwolk voel, is een verfrissende duik in de waterval heerlijk. De volgende dag bezoeken we de Sindou peaks. Miljoenen jaren geleden lagen deze bruine, zanderige kegels onder water. En ook deze peaks zijn door de jaren heen gevormd door de elementen. Na een korte zweterige hike naar boven genieten we van een indrukwekkend uitzicht. Aangezien ik mij inmiddels al weken in Frans sprekende landen begeef, probeer ik regelmatig m'n Frans te verbeteren. Zittend boven op de rotsen oefen ik met mijn Frans sprekende gids de getallen, de dagen van de week, de maanden etc. Mijn Frans wordt een beetje beter, m'n gebarentaal is inmiddels op vergevorderd niveau.

Terug in Ouagadougou bezoeken we vol verwachting de Ghanese ambassade in de hoop dat ons visum is afgegeven. Echter de soap continues. Op de ambassade hebben ze namelijk geconstateerd dat we geen entree stempel van Burkina Faso in ons paspoort hebben, wat betekent dat wij officieel niet in Burkina Faso zijn. Ik herinner mij dat wij bij aankomst in Burkina Faso een visum kregen inclusief het telefoonnummer van de douanier en een uitnodiging om elkaar nog eens te zien. Maar geen stempel dus. Gelukkig kan ik op het vliegveld in m'n beste Frans duidelijk maken wat het probleem is en beseft de immigratiedienst dat zij een fout hebben gemaakt. We krijgen alsnog een stempel en bij de ambassade krijgen we na enkele uren wachten alsnog een visum voor Ghana. Dit vieren we die avond met een overheerlijk luxe etentje inclusief wijn en ijs. Diezelfde avond worden we uitgenodigd om mee uit te gaan met een Burkinabe filmmaker en zijn vrienden. En zo staan er een half uur later vier dikke auto's voor onze hosteldeur en gaan we naar een chique tent voor wijn, whisky en pool. Mister Allain Traore, die enkele dagen terug nog het laatste doelpunt voor Burkina heeft gescoord in de Africa Cup, hangt hier ook rond voor een ontspannen avondje.

Met een gerust hart en ons paspoort op zak reizen we vanaf Ouagadougou door naar Tiebele. Regelmatig krijgen wij telefoonnummers van mensen met verschillende bedoelingen. Sommigen willen ons beter leren kennen, anderen willen ons helpen, anderen nodigen ons uit bij hen thuis, sommigen willen met ons trouwen. Aangekomen in Po, de overstapplek op weg naar Tiebele, bel ik journalist Donald waar ik twee weken terug een praatje mee gemaakt heb op een journalisten conferentie. Behulpzaam als de mensen hier zijn nodigde hij mij uit hem te bellen als ik in de buurt zou zijn. Donald helpt ons met onze taxi en zorgt ervoor dat we weer veilig op onze plaats van bestemming aankomen. Tiébélé is vooral bekend vanwege de bijzondere Gourounsi-huizen waarin de Kassena stam woont. Deze cultuurhuizen zijn op een kleurrijke manier beschilderd, een taak van de vrouwen. Het is een interessant bezoek aan het dorpje. Verder ervaar ik vooral het dorpse leven hier. Ik support de kids die in het zand (lees: grote stofwolk) voetballen. En als Miek en ik onderweg zijn naar de markt en de school net uit is lopen we omringd door dertig kinderen door het dorp. Soms geniet ik van het feit dat ik nauwelijks kan communiceren met mensen, wat kan leiden tot mooie ontmoetingen. Zo zitten we in een restaurantje van een lieve vrouw waar we uitpuffen met een koud watertje en haar lokale specialiteiten mogen proeven. We communiceren met haar, haar dochtertje, haar zus en moeder met handgebaren, een knikje, een glimlach. En dat is dan genoeg.

Er is weinig nodig voor een glimlach of om onverwachts een klein of groot geluksmomentje te voelen. Bijvoorbeeld wanneer een jong meisje naast mij loopt en de moed bij elkaar verzamelt om mijn hand vast te pakken en samen verder te lopen. Of wanneer we op de markt een geroosterde maïskolf kopen en niet hoeven te betalen, omdat de man naast ons blijkt te hebben betaald. Wanneer we één kindje aan ons blonde haar laten voelen en alle andere twintig kids hun kans grijpen en ook willen voelen. Wanneer ik na een zanderige autorit naar Mieke kijk en haar zwarte stoffige gezicht zie. Wanneer mensen een praatje met ons maken en de steeds terugkerende vraag stellen: mag ik jouw vriend zijn? De sterren die hier zo stralend aan de hemel staan.

Maar ik zal niet zeggen dat het Afrikaanse leven alleen maar goed is. Zeer zelden zie ik hier een gewone wc, maar alleen een gat in de grond of niet eens een gat in de grond. Ik douche al weken met koud water of een emmertje water. In de nacht word ik regelmatig in paniek wakker, omdat ik niet meer weet waar ik ben. Onze gesprekken gaan steeds vaker over eten en wat we allemaal zouden kopen en koken in Nederland, aangezien het eten hier weinig gevarieerd is. Mijn voeten zijn zwart en krijg ik niet meer schoon. We eten al weken lang stokbrood als ontbijt en soms ook als lunch en soms ook als avondeten. Ik voel me één grote stofwolk. M'n energielevel is dankzij de warmte gedaald tot 70% van m'n normale energie (Mieke zit inmiddels op 50%). Ik heb een colaverslaving ontwikkeld (Mieke is inmiddels overgestapt op Fanta). En mijn fata morgana's bestaan uit toastjes met Franse kaas of een warm bubbelbad.

Maar ik voel me een gelukkig mens dat ik al deze bright sides and shady sides van travelling mag ervaren. En ik voel me oprecht dankbaar voor alle bijzondere, vriendelijke, gulle, mooie mensen die ik leer kennen. Op het moment dat we Burkina Faso willen verlaten heeft onze taxi motorpech. Ik heb een deja vu en denk terug aan het moment dat we Senegal zouden verlaten en we midden in de nacht de vastgereden taxi stonden te duwen. Nu staan we weer te duwen, maar de auto komt niet ver. We krijgen een lift van een passerende auto en deze Ghanese familie rijdt ons uiteindelijk helemaal naar Ghana toe. Maar voor we het weten zijn we de grens over, zonder paspoortcontrole of stempels. Ik voel me bijna de grens over gesmokkeld. En aangezien we na al die moeite eindelijk een visum hebben wil ik deze graag ook laten zien. We gaan toch even terug naar de douane voor een controle en een stempel, stempelloos de grens over gebeurt me niet nog een keer. We zijn legaal in Ghana aangekomen en het is direct al een mooie kennismaking met de Ghanese gastvrijheid, waar ik later meer over zal schrijven.

Liefs Lieke